AK Parti milletvekillerinin sunduğu ve kamu personeline ilişkin önemli düzenlemeler içeren “Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Teklif, en düşük emekli aylığının artırılmasından Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) personel düzenlemelerine, turizmden çalışma hayatına kadar birçok alanda yenilikler getiriyor.
TSK Personel Kanunu’nda Kritik Değişiklikler
Kanun teklifiyle Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’nda önemli değişiklikler yapılıyor:
Terfi Şartları: Korgeneral ve koramiralliğe yükselebilmek için kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlamış muharip sınıfı general veya amiral olma şartı aranacak.
Hizmete Devam Yetkisi: Hizmet ve görev ihtiyacı nedeniyle rütbelerinde kalmalarında zaruret görülen muharip ve yardımcı sınıf general ve amirallerden her yıl en fazla 60 kişi, Yüksek Askeri Şura’nın (YAŞ) üçte iki çoğunluğunun kararıyla bir yıl daha aynı rütbede hizmete devam edebilecek. Zorunlu hallerde bu sayı 75’e kadar artırılabilecek.
Yaş Haddi Uzatımı: Kuvvet Komutanlığına atanan orgeneral-oramirallerin yaş haddi 67’ye yükseltilecek. Ayrıca, kuvvet komutanları ile orgeneral-oramirallerin yaş haddini birer yıllık süreyle 72 yaşına kadar uzatma yetkisi Cumhurbaşkanına veriliyor.
Geçiş Hükmü: Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte tümgeneral, tümamiral, tuğgeneral ve tuğamiral rütbelerinde bulunan muharip sınıf personelin korgeneral ve koramiralliğe yükselebilmeleri için kuvvet harp enstitüleri komuta ve kurmay öğrenimini başarıyla tamamlama şartı aranmayacak. Harp akademileri öğrenimini başarıyla tamamlayan personel, bu şartı sağlamış sayılacak.
Milli Savunma Bakan Yardımcısı Şuay Alpay, bakan yardımcılarının rütbe karşılığının orgeneral olduğunu ancak bunun sadece temsiliyet ve protokol amaçlı olduğunu belirtti. Milli Savunma Personel Genel Müdürü Tümgeneral Orhan Gürdal ise bekleme sürelerindeki kontenjan artışlarının TSK’nın ihtiyaçları doğrultusunda yapıldığını ve terfi edecek personeli etkilemeyeceğini kaydetti. Gürdal, “15 Temmuz’dan sonra kurmay subaylarımızın yüzde 95’ini ihraç ettik. FETÖ buraya sızmıştı. Bu süreçte Suriye’de yapılan harekatlarda çok tecrübe kazanan arkadaşlarımız sınıf subaylığına terfi ettirildi” diyerek, Hava ve Kara Kuvvetleri’ndeki mevcut durumu ve düzenlemenin gerekliliğini vurguladı.
En Düşük Emekli Aylığı 16 Bin 881 TL’ye Yükseliyor
Kanun teklifinin en dikkat çekici maddelerinden biri, en düşük emekli aylığının artırılması oldu. Malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve diğer ödemeler toplamı, dosya bazında, ilgili ek ödeme dahil 14 bin 469 liradan 16 bin 881 liraya yükseltilecek. Bu hüküm, Temmuz ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere, düzenlemenin yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
Komisyonda konuya ilişkin görüşmelerde CHP İzmir Milletvekili Rahmi Aşkın Türeli, bu artışın bütçeye etkisinin binde 3,6 olduğunu belirterek, “Bu yeterli değil, başka şeyleri konuşmamız lazım” dedi. AK Parti Uşak Milletvekili İsmail Güneş ise, emeklileri mutlu etmenin temel amaçları olduğunu vurgulayarak, “Bu yeterli mi, değil. Ekonomimiz daha da iyileştiğinde elimizden gelen çabayı sarf edeceğiz. İstediğimiz düzeyde olmasa da artışın emeklilerimize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum” ifadelerini kullandı. Güneş, bu düzenlemeden 4 milyonu aşkın vatandaşın yararlanacağını ve yaklaşık 40,87 milyar lira maliyeti olduğunu ekledi.
Diğer Önemli Düzenlemeler
Teklif, birçok farklı alanda da önemli düzenlemeler içeriyor:
Turizm Teşvik Kanunu: Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılan ücretsiz girişli günübirlik tesisler, münhasıran Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü veya en az yüzde 45 sermaye ortağı olduğu şirketler tarafından işletilecek, üçüncü kişilere devredilemeyecek.
Milli Parklar Kanunu: Tarım ve Orman Bakanlığı’na bağlı Doğa Koruma ve Milli Parklar Döner Sermaye İşletmeleri, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Döner Sermaye İşletmeleri olarak yeniden yapılandırılacak ve personel ile tüm mal varlığıyla devri sağlanacak. Ayrıca muhasebe hizmetleri 5 yıl süreyle Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yürütülebilecek. Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, özel bütçeli bir kamu idaresi olarak Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun ek 2 sayılı cetveline eklendi.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Düzenlemeleri: Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda Bakanlığın taşradaki görevleri, bağlı ve ilgili kuruluşların taşra teşkilatları aracılığıyla yürütülecek. Bakanlık, toplam 100 milyon TL sermayeli döner sermaye işletmeleri kurabilecek, bu miktar Cumhurbaşkanı kararıyla 5 katına kadar artırılabilecek.
Gençlik ve Spor Hizmetleri Kanunu: Bakanlık bünyesinde gençlik merkezi, yurt, kamp gibi birimlerde görev yapan memur ve sözleşmeli personelin çalışma saatleri, hizmetin aksatılmadan yürütülmesini sağlayacak şekilde düzenlenecek. Ayrıca, fiilen görev yapan memur ve sözleşmeli personelden 12 bini aşmamak üzere, fazla çalışma yapanlara aylık 90 saati aşmamak kaydıyla, saat başına belirlenen fazla çalışma ücretinin 5 katı tutarında ödeme yapılacak.
İş Kanunu Değişiklikleri:
Hafta Tatili Ücreti: Turizm işletmesi belgeli konaklama tesislerinde çalışan işçilerin hafta tatilleri, yazılı talep veya onayları ile hak kazandıkları günü takip eden 4 gün içinde kullanılabilecek.
İdari Para Cezaları: İş Kanunu’ndaki idari para cezaları, gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürünce verilecek. Birden fazla ilde iş yeri bulunan işverenlere uygulanacak cezalar, iş yerlerinin merkezinin bulunduğu yerdeki Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürünce kesilecek.
Yazılı veya Elektronik Bildirim: Kanun’da öngörülen bildirimlerin yazılı ve imza karşılığında veya işçinin yazılı kabulüyle kayıtlı elektronik posta (KEP) hesabı üzerinden yapılması gerekecek. İş sözleşmesinin feshi sonucunu doğuracak bildirimler her durumda yazılı yapılacak.
Özel İstihdam Büroları: İşgücü piyasasının izlenmesi için gerekli verileri (iş arayanlar, açık işler, yerleştirmeler vb.) İŞKUR’a elektronik ortamda bildirme yükümlülüğü getirildi. Bildirimde bulunmayan bürolara ihtar verilecek, ihtara rağmen 7 gün içinde bildirimde bulunmayanlara 136 bin 190 TL, tekrarında ise 272 bin 380 TL idari para cezası kesilecek. Bu hükümler 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.
Mesleki Yeterlilik Kurumu: Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda, özel bilgi ve uzmanlık gerektiren geçici işlerde, vekalet veya istisna sözleşmesiyle yabancı ve yerli danışman/uzmanlardan yararlanılabilecek. Bu kişilere yapılacak ödeme tutarı, bir ayda belirlenen gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucunda bulunacak tutarın 3 katını aşamayacak.