Eğitim’de Yeni Sistemin Adı: 2+2

Türkiye’de 12 yıldır uygulanan 4+4+4 zorunlu eğitim sistemi, Eğitim-Bir-Sen’in yaptığı kapsamlı saha araştırmasıyla yeniden tartışma konusu oldu. Araştırma sonuçları, öğretmen, yönetici ve velilerin büyük çoğunluğunun zorunlu eğitim süresinin kısaltılması yönünde güçlü bir beklenti içinde olduğunu ortaya koydu.

“Zorunlu eğitimin süresi yeterli” diyenlerin oranı yüzde 20’nin altında kalırken, sürenin uzatılmasını isteyenlerin oranı ise yüzde 2’yi bile bulmuyor.

Ara Eleman Krizi ve İş Gücü Piyasasına Erken Erişim Engeli

Araştırmanın dikkat çekici bulgularından biri, eğitim süresinin iş gücü piyasasına erken erişimi engellediği yönündeki yaygın görüş. Öğretmenlerin yüzde 87’si, yöneticilerin yüzde 93’ü ve velilerin yüzde 71’i bu görüşü destekliyor. Özellikle ara eleman bulma zorluğu, katılımcılar tarafından sıkça dile getirilen bir sorun olarak öne çıkıyor. Bu durum, eğitim sisteminin mezun profiliyle işgücü piyasasının ihtiyaçları arasındaki uyumsuzluğa işaret ediyor.

Lise Son Sınıf Tartışması: Üniversite Hazırlık Yılı Mı Olmalı?

Araştırma, lise son sınıfın işlevselliği konusunda da önemli bir tartışma başlatıyor. Öğretmenlerin yüzde 83’ü ve yöneticilerin yüzde 84’ü, “Lise son sınıf okula devam gerektirmiyor” görüşünde birleşiyor. Katılımcıların neredeyse yüzde 90’ı ise lise son sınıfın üniversite hazırlık veya kariyer planlama yılı olarak değerlendirilmesi gerektiğini savunuyor. Bu talep, öğrencilerin akademik ve mesleki yönelimlerini daha erken yaşta belirleyebilmeleri için esneklik arayışını ortaya koyuyor.

En Çok Destek Gören Modeller: 2+2 ve 3+1

Peki, zorunlu eğitimde hangi modeller destek görüyor? Araştırmaya göre, katılımcıların büyük çoğunluğu iki farklı modeli ön plana çıkarıyor:

2+2 modeli (2 yıl zorunlu + 2 yıl isteğe bağlı): Bu model, zorunlu eğitimin ilk iki yılının tamamlanmasının ardından, sonraki iki yılın isteğe bağlı olmasını öngörüyor.

3+1 modeli (3 yıl zorunlu + 1 yıl isteğe bağlı): Bu modelde ise zorunlu eğitimin üç yıl olmasının ardından, son bir yılın isteğe bağlı olarak devam etmesi talep ediliyor. Mevcut 4 yıllık zorunlu liseye devam modeline verilen destek ise oldukça düşük; öğretmenlerde bu oran yalnızca yüzde 2,9 olarak belirlendi.

Eğitim-Bir-Sen’in bu saha araştırması, Türkiye’nin eğitim sisteminde köklü değişiklikler için kamuoyunda güçlü bir zemin oluştuğunu gösteriyor. Özellikle işgücü piyasasının ihtiyaçları, ara eleman açığı ve öğrencilerin kariyer planlaması süreçleri, zorunlu eğitim süresinin yeniden gözden geçirilmesi gerekliliğini ortaya koyuyor. Önümüzdeki dönemde bu araştırma sonuçlarının Milli Eğitim Bakanlığı’nın gündemine gelmesi ve yeni tartışmaları beraberinde getirmesi bekleniyor.